Przeczytaj w innym języku:

W okresie międzywojennym, kiedy gospodarstwo leśne w Kozłowej Rudzie rozwijało swoją działalność nadzwyczaj aktywnie, ludzie, którzy w jakikolwiek sposób powiązani byli z lasem i przemysłem leśnym, przyjeżdżali tu z różnych regionów Litwy. Tak się też stało z rodziną Tumosów. Leśniczy Martynas Tumosas przybył tu z powiatu sejneńskiego, województwa Veisiejai, wsi Petroškos i osiedlił się tu wraz z rodziną. Musiał zaczynać od zera. Jednak wśród osiedleńców też zdarzają nietuzinkowe osobowości. Leśniczy zaczął budować dom według projektu niemieckiego architekta. Budowa domu ukończona została w 1933 r. Sam Martynas Tumosas w okresie 1929–1939 r. pracował w leśnictwie Runkiai gospodarstwa leśnego Jūrė, w latach 1944–1945 był przewodniczącym gospodarstwa leśnego Jūrė, a w latach 1945–1947 pracował jako dyrektor przemysłu leśnego Kozłowej Rudy. Oczywiście, z tego okresu należy odjąć kilka lat. W okresie niemieckiej okupacji rodzina Tumosów przeniosła się do rejonu wileńskiego, pozostawiając swój dom (wg słów świadków) niemieckiemu oficerowi.

Później Tumosowie powrócili do Kozłowej Rudy. Marijona Tumosienė była gospodynią domową. Jak wspominają jej rówieśnicy, była kobietą nadzwyczaj uroczą i elegancką. Na ulicach rozpoznawano ją z daleka dzięki stylowym ubiorom i dumnej postawie. Bliscy, którzy odziedziczyli majątek Tumosów, ze znalezionych rzeczy wnioskują, że Tumosienė mogła prowadzić w swoim domu salon piękności. Wiadomo również, że Tumosowie posiadali przy domu dużą działkę z wyjątkowym ogrodem pielęgnowanym przez starego Tumosa z nadzwyczajną starannością. W ogrodzie rosły sprowadzane drzewa owocowe – morele, brzoskwinie, a także dorodne grusze i jabłonie.

Rodzina wychowała dwóch synów: Liūdasa i Algimantasa. Życie Liūdasa skończyło się tragicznie – poszedł na wojnę jako partyzant i wkrótce zginął. Algimantas ukończył naukę na wydziale leśnictwa, ożenił się, urodził mu się syn. Żona Birutė Stašionytė-Tumosienė pochodząca z Janowa (lit. Jonava) pracowała w szkole. Po rozpadzie rodziny Algimantas nie zatrzymał się w Kozłowej Rudzie na długo – wyruszył do Kłajpedy (lit. Klaipėda) i został marynarzem. W 1974 r., po śmierci starego Martynasa Tumosunasa, należąca do syna część domu została sprzedana. Marijona Tumosienė, dbając o przyszłość wnuka i synowej, podzieliła pozostały majątek w następujący sposób: połowę zapisała na Algimantasa, drugą połowę – na jego rodzinę.

Od 1989 r. na starym cmentarzu w Kozłowej Rudzie obok męża spoczywa jego żona, a po trzech dziesięcioleciach do rodziców dołączył również Algimantas Tumosas.

Przez długie lata dom zamieszkiwany był przez różnych ludzi. Obecnie jest zarządzany przez dwie rodziny. Jego większa część należy do potomków Tumosów.